Ruhsatlı silahla adam vurma cezası söz konusu olduğunda, 5237 sayılı Türk Ceza Kanununda düzenlenmiş olan “Kasten Yaralama” suçuna başvurmak gerekir. İçeriğimizde, ruhsatlı silahla adam vurma cezası konusunu “Kasten Yaralama” suçu çerçevesinde inceleyeceğiz. Özellikle belirtmemiz gerekir ki ruhsatlı silahla adam öldürme eylemi söz konusu olduğunda “Kasten Öldürme” suçu ile ilgili düzenlemelere müracaat etmek gerekir.

Ruhsatlı silahla adam vurma suçu, TCK m.86/3-e’de düzenlenmiştir. Buna göre, kasten yaralama suçunun silahla işlenmesi durumunda, şikayet aranmaksızın, faile verilecek ceza yarı oranında artırılır. Neticede, ruhsatlı silahla adam vurma eylemiyle meydana gelen “silahla kasten yaralama” suçunun cezası, bir buçuk yıldan dört buçuk yıla kadar hapis cezasıdır. Fakat suç “canavarca hisle” işlenirse TCK m.86/3-f düzenlemesi gereği, verilecek ceza bir kat artırılır.

Yazı - İçindekiler

Kasten yaralama suçuna, cezasına ve ilgili diğer düzenlemelere, 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 86, 87 ve 88’inci maddelerinde, “Vücut Dokunulmazlığına Karşı Suçlar” başlığı altında yer verilmiştir. Buna göre kasten yaralama; “Kasten başkasının vücuduna acı vermek veya sağlığının ya da algılama yeteneğinin bozulmasına neden olmak” şeklinde tanımlanabilir.

Bir kişinin bedenine acı verilmesi, sağlığının veya algılama yeteneğinin bozulmasına sebep olan etkili bir fiil işlenmesi suretiyle zarar verilmesi halinde kasten yaralama suçu söz konusu olur. Bu suçu; TCK m.86 gereğince basit kasten yaralama, TCK m.87 gereğince neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama olmak üzere iki başlığa ayırmak mümkündür.

Kasten yaralama suçu ile korunan hukuki yarar, kişinin beden bütünlüğü ve vücut dokunulmazlığıdır. Söz konusu suçun konusu, mağdurun bozulan veya acı verilen bedeni yahut ruh varlığıdır. Failin işlediği eylem neticesinde, maddede ifade edilen sonuçlardan biri vukua gelmişse, yaralama suçunun meydana geleceği şüphesizdir. Bu sonucun oluşmasına elverişli hareketlerin tamamıyla kasten yaralama suçu işlenebilir. Mesele, kişinin bir başkasının kolunu sert bir biçimde çekmek suretiyle acı hissetmesine sebep olması, mağdurda kalıcı bir fiziki etki olmasa dahi kasten yaralama suçunu işlemiş kabul edilir.

İşlenen hukuka aykırı bir fiilin yaralama suçuna neden olabilmesi için fiilin, mağdurun vücudunda acıya sebep olması veya sağlığını yahut algılama yeteneğini bozması icap eder. Sonuçta, bu üç durumdan herhangi biri meydana gelmediği takdirde fiil, yaralama suçu kapsamında değerlendirilmez.

Kasten yaralama suçunun düzenlendiği TCK m.86 ve 87 şu şekildedir:

Kasten Yaralama

Madde 86- (1) Kasten başkasının vücuduna acı veren veya sağlığının ya da algılama yeteneğinin bozulmasına neden olan kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

(2) (Ek fıkra: 31/3/2005 – 5328/4 md.) Kasten yaralama fiilinin kişi üzerindeki etkisinin basit bir tıbbî müdahaleyle giderilebilecek ölçüde hafif olması hâlinde, mağdurun şikâyeti üzerine, dört aydan bir yıla kadar hapis veya adlî para cezasına hükmolunur. (Ek cümle:12/5/2022-7406/3 md.) Suçun kadına karşı işlenmesi hâlinde cezanın alt sınırı altı aydan az olamaz.

(3) Kasten yaralama suçunun;

a) Üstsoya, altsoya, eşe, boşandığı eşe veya kardeşe karşı,

b) Beden veya ruh bakımından kendisini savunamayacak durumda bulunan kişiye karşı,

c) Kişinin yerine getirdiği kamu görevi nedeniyle,

d) Kamu görevlisinin sahip bulunduğu nüfuz kötüye kullanılmak suretiyle,

e) Silahla,

f) (Ek:14/4/2020-7242/11 md.) Canavarca hisle,

İşlenmesi halinde, şikâyet aranmaksızın, verilecek ceza yarı oranında, (f) bendi bakımından ise bir kat artırılır.

Neticesi Sebebiyle Ağırlaşmış Yaralama

Madde 87- (1) Kasten yaralama fiili, mağdurun;

a) Duyularından veya organlarından birinin işlevinin sürekli zayıflamasına,

b) Konuşmasında sürekli zorluğa,

c) Yüzünde sabit ize,

d) Yaşamını tehlikeye sokan bir duruma,

e) Gebe bir kadına karşı işlenip de çocuğunun vaktinden önce doğmasına,

Neden olmuşsa, yukarıdaki maddeye göre belirlenen ceza, bir kat artırılır. Ancak, verilecek ceza, birinci fıkraya giren hallerde üç yıldan, üçüncü fıkraya giren hallerde beş yıldan az olamaz.

(2) Kasten yaralama fiili, mağdurun;

a) İyileşmesi olanağı bulunmayan bir hastalığa veya bitkisel hayata girmesine,

b) Duyularından veya organlarından birinin işlevinin yitirilmesine,

c) Konuşma ya da çocuk yapma yeteneklerinin kaybolmasına,

d) Yüzünün sürekli değişikliğine,

e) Gebe bir kadına karşı işlenip de çocuğunun düşmesine,

Neden olmuşsa, yukarıdaki maddeye göre belirlenen ceza, iki kat artırılır. Ancak, verilecek ceza, birinci fıkraya giren hallerde beş yıldan, üçüncü fıkraya giren hallerde sekiz yıldan az olamaz.

(3) (Değişik: 6/12/2006 – 5560/4 md.) Kasten yaralamanın vücutta kemik kırılmasına veya çıkığına neden olması halinde, yukarıdaki maddeye göre belirlenen ceza, kırık veya çıkığın hayat fonksiyonlarındaki etkisine göre, yarısına kadar artırılır.

(4) Kasten yaralama sonucunda ölüm meydana gelmişse, yukarıdaki maddenin birinci fıkrasına giren hallerde sekiz yıldan oniki yıla kadar, üçüncü fıkrasına giren hallerde ise oniki yıldan onsekiz yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.

Ruhsatlı silahla adam vurma eylemi ve bu eylemin cezası bahsini, basit kasten yaralama suçunun silahla işlenmesi sebebiyle artırım çerçevesinde inceleyelim. Eğer suç silahla işlenirse “silahla adam yaralama suçu” söze konu olur. Uygulamada silahla adam yaralama, bıçakla adam yaralama gibi ifadeler bu tür adam yaralama suçu için kullanılır.

Yaralamanın etkileri eğer basit bir tıbbi müdahale ile giderilebilecek boyuttaysa silahla basit adam yaralama suçunun cezası, 6 aydan 1,5 yıla kadar hapis cezası veya 1/2 oranında artırılmış adli para cezasıdır. Fakat yaralamanın etkileri basit bir tıbbi müdahale ile giderilemeyecek düzeyde ise silahla basit adam yaralama suçunun cezası, 1,5 yıldan 4,5 yıla kadar hapis cezasıdır.

Özellikle değinmek gerekir ki silahla adam yaralama suçunda, kişiyi yaralamaya elverişli herhangi bir alet silah olarak değerlendirilir. Misal, yazı yazmak amacıyla kullanılan bir kalemle saldırı eyleminde bulunulursa burada kullanılan kalem de silah çerçevesinde değerlendirilir. Bu çerçevede; küllük, vazo, çatal, kaşık, tabak gibi eşyalar dahi insan yaralama maksadıyla kullanılırsa silah olarak kabul edilir.

Silahla direkt bedene temas olmasa dahi silahın yaralamada mağdurun direncini kırmaya elverişli bir biçimde kullanılması da silahla kasten yaralama suçunun işlenmesi adına kafidir. Nitekim, Yargıtay bir kararında, sanığın katılana yönelik bıçakla hamle yapması ve kafa atmak suretiyle katılanın burnunu kırmak suretiyle yaralamasını kasten yaralama suçu kapsamında değerlendirmiş ve TCK m.86/3-e çerçevesinde ceza artırımı yapılmasının yerinde olduğunu ifade etmiştir (Y1CD-K.2022/2914).

Ruhsatlı silahla adam vurma konusunu incelerken ruhsatsız silahla adam vurma suçu ve cezasına da kısaca değinmemiz yararlı olabilir. Ruhsatsız silahla yaralama suçu söz konusu olduğunda 6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanun devreye girer. İşbu Kanunda, ruhsatsız silah bulundurma veya taşımayı suç olarak düzenlenmiştir.

Silah bulundurma veya taşıma ruhsatı bulunmayan ya da bulunmasına karşın süresi içinde ruhsatını yenilemen kişi tarafından, bu silahla yaralama suçu işlenirse iki farklı ceza gündeme gelir. Zira bu tür bir durumda, kasten yaralama ve 6136 sayılı Kanuna muhalefet olmak üzere iki farklı suç söz konusudur. 

Ruhsatsız silah bulundurmak veya taşımak, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ce 30 günden 100 güne kadar adli para cezası uygulanmasını gerektirir. Gerek ruhsatlı silahla adam vurma gerekse ruhsatsız silahla adam vurma suçlarında soruşturma ve kovuşturma safhalarında tecrübeli bir ceza avukatı yardımı alınması yararlı bir yaklaşım olabilir.

Haksız tahrik, failin, mağdurdan kaynaklanan bir eylemin neden olduğu öfke veya üzüntünün tesiri altında suç işlemesi şeklinde tarif edilebilir. Adam yaralama suçunun haksız tahrik kapsamında işlenmesi durumunda faile hakkında verilecek ceza, haksız tahrikin derecesine göre 1/4 oranı ile 3/4 oranı arasında indirilir.

Misal, adam yaralama suçundan dolayı dört yıl ceza alan kişi, haksız tahrik altında bu suçu işlemişse 1 yıl ila 3 yıl arasında indirimden yararlanabilir. Bu durumda, sanığın cezası 1 yıl olabileceği gibi 3 yıl da olabilir. İndirim oranı belirlenirken haksız tahrikin ağırlığı dikkate alınır.

Meşru savunma (müdafaa), mağdurun, faile veya failin yakınlarına veya malvarlığına yönelik gerçekleştirdiği bir saldırıya karşı failin, kendisini müdafaa etmek amacıyla mağdurun saldırısı ile orantılı olarak yanıt vermesidir. Kasten adam yaralama suçunun meşru müdafaa kapsamında işlenmesi halinde fail hakkında ceza kararı verilmez.

Kasten yaralama suçu neticesinde ölüm meydana gelmesi hususu TCK m.87/4’te düzenlenmiştir. Kasten yaralama sebebiyle ölümün söz konusu olması, ruhsatlı silahla adam vurma suçu ve cezası ile doğrudan olmasa da dolaylı olarak ilişkili olduğu için kısaca değinmek yararlı olabilir.

Kasten insan yaralama dolayısıyla ölüm sonucu meydana gelmişse; işlenen suç, hukuki niteliği bakımından kasten adam öldürme olarak değil, neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama suçu kapsamında değerlendirilir. Fakat bunun için failin yaralamaya yönelik bir kast taşıması ve fiil neticesinde ölümün meydana gelmesi gerekir.

Şayet fail, mağduru öldürme kastına sahipse kasten yaralama suçu değil, kasten öldürme suçu söz konusu olur. Ölüme neden olan kasten yaralama fiili, icrai veya ihmali bir fiil şeklinde işlenebilir. Failin ölüm neticesinden sorumlu tutulabilmesi için yaralama eylemi ile ölüm neticesi arasında illiyet bağı kurulabilmesi icap eder.

Ölüm hemen gerçekleşmez ve yaralama eyleminden bir müddet sonra gerçekleşirse dahi ölüm neticesi objektif olarak isnat edilebilir nitelikteyse yine failin, kasten yaralama neticesinde ölüm sonucundan sorumlu tutulabileceğini ifade etmek gerekir. Kasten yaralama neticesi mağdurun ölmesine dair TCK m.87/4’ün uygulanabilmesi için şu koşulların beraber söz konusu olması icap eder;

Kasten insan yaralama suçu sonucunda olum vukua gelmişse, suçun TCK m.87/1’de belirtilen şekilde işlenmesi durumunda fail hakkında 8 yıldan 12 yıla kadar hapis cezasına karar verilir. Fakat suç TCK m.87/3’te düzenlenen biçimde işlenmişse fail hakkında 12 yıldan 18 yıla kadar hapis cezasına karar verilir.

Kasten yaralama suçunun TCK m.86/2’de belirtilen basit hali ve TCK m.88/1’de düzenlenen kasten yaralamanın ihmali davranışla işlenmesi sebebiyle yapılacak yargılama, basit yargılama usulüne tabidir. Diğer hallere ilişkin yargılamalarda ise genel yargılama usulü uygulanır.

Kasten yargılama suçu hakkında yargılama, suçun işlendiği yerdeki asliye ceza ya da ağır ceza mahkemesi marifetiyle yerine getirilir. Kasten yaralama neticesinde ölüm meydana gelmişse bu suça ilişkin yargılama yapma görevi ağır ceza mahkemesine aittir. Suçun diğer hallerine ilişkin yargılama görevi ise asliye ceza mahkemesine aittir.

Kasten yaralama suçu, basit ve nitelikli haller olmak kaydıyla iki farklı biçimde işlenebilir. Suç eğer basit tıbbi müdahale ile giderilebilecek nitelikte adam yaralama şeklinde işlenirse şikayete tabidir. Bu durumda 6 aylık şikayet süresi vardır. Eğer altı aylık şikayet süresi içinde mağdur tarafından suç hakkında şikayetçi olunmadığı takdirde şikayet hakkı yitirilir.

Basit tıbbi müdahale ile giderilebilir basit yaralama suçunda mağdur, şikayetinden vazgeçtiği takdirde, soruşturma safhasında kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilmesini gerektirir. Şayet kovuşturma safhasında şikayetten vazgeçilirse ceza davasının düşmesi sonucu söz konusu olur.

Suçun nitelikli halleri ve basit tıbbi müdahale ile giderilemeyecek basit yaralama suçunun takibi için şikayet aranmaz. Suç için şikayet aranmadığı için şikayet süresi de bulunmaz. Dolayısıyla bu hallerde şikayetten vazgeçilse dahi kamu davasının düşmesi sonucu söz konusu olmaz. Suçun bu hallerine ilişkin asgari dava zamanaşımı süresi ise 8 yıldır.

TCK m.86/1-2’de düzenlenen basit kasten yaralama suçu ve TCK m.88’de düzenlenen kasten yaralamanın ihmali davranışla işlenmesi suçunda taraflar arası uzlaşma prosedürü uygulanır. Eğer uzlaşma sağlanamazsa soruşturmaya ya da yargılamaya devam edilir.

Yargıtay 4. Ceza Dairesinin silahla tehdit, tehdit, hakaret ve kasten yaralama suçlarına ilişkin vermiş olduğu 04.12.2019 tarihli kararı:

Yerel Mahkemece verilen hükümler temyiz edilmekle, başvurunun süresi ve kararın niteliği ile suç tarihine göre, sanık …’nin kararı yalnızca sanık sıfatıyla temyiz ettiği belirlenerek dosya görüşüldü:

A-Sanık …’na yükletilen hakaret ve kasten yaralama suçları ile sanık …’ye yükletilen silahla kasten yaralamaya teşebbüs suçundan dolayı kararda öngörülen cezaların nitelik ve niceliklerine göre, verildikleri tarih itibariyle hükümlerin temyiz edilemez olduğu anlaşıldığından, 5320 sayılı Kanunun 8/1 ve 1412 sayılı CMUK’nın 317. maddeleri uyarınca tebliğnameye uygun olarak katılan sanık …’nin, TEMYİZ İSTEĞİNİN REDDİNE,

B-Sanık …’ye yükletilen mağdur …’na yönelik tehdit ve silahla kasten yaralama ile katılan …’ye yönelik silahla tehdit eylemleri ile sanık …’ye yükletilen tehdit ve silahla kasten yaralama eylemlerinden kurulan mahkumiyet hükümlerinin temyiz incelemesinde;

1-İddianame anlatımından, sanık … hakkında katılan …’ye yönelik silahla kasten yaralama suçundan dava açıldığı, mağdur …’na yönelik silahla kasten yaralama suçundan ise açılmış bir dava bulunmadığı gözetilmeden, iddianamedeki eylem ile bağlılık kuralı dikkate alınmayıp, katılan …’ye yönelik silahla kasten yaralama suçundan hüküm kurulmadan, dava açılmayan mağdur …’na yönelik silahla kasten yaralama suçundan sanık … hakkında mahkumiyet kararı verilerek, CMK’nın 225/1. maddesine aykırı davranılması,

2-Olayların gerçekleşme şekli ve sırasına, sanıkların gerçekleştirdiği iddia ve kabul edilen TCK’nın 106/1-1. maddesi kapsamındaki tehdit eylemlerini, ellerinde bıçak ve sopa bulunduğu sırada gerçekleştirip gerçekleştirmediklerine ilişkin bir değerlendirme yapılmadan yazılı şekilde hükümler kurulması,

3-Soruşturma aşamasında bilgisine başvurulan ve olayın tek tanığı olan … dinlenilmeden hükümler kurularak, CMK’nın 210/1. maddesine aykırı davranılması,

4-Kabule göre de;

Mahkemece, “sanık …’ın Kazım’a bıçak salladığı, Kazım’ın Erkan’ı kovalayarak demir parçası ve sopa ile basit tıbbi müdahale ile giderilebilecek şekilde yaraladığı, Erkan’ın ise Kazım’ı bıçakla elinden basit tıbbi müdahale ile giderilebilecek şekilde yaraladığı ve yine sanık Kazım’ın Erkan’a “seni öldürürüm” dediğinin” kabul edilmesi karşısında, olayın çıkışı ve gelişimi üzerinde durularak sanık … hakkında TCK’nın 29. maddesinin uygulanıp uygulanmayacağının tartışmasız bırakılması,

Kanuna aykırı ve sanıklar … ve sanık …’nin temyiz nedenleri yerinde görüldüğünden tebliğnameye uygun olarak, HÜKÜMLERİN BOZULMASINA, yargılamanın bozma öncesi aşamadan başlayarak sürdürülüp sonuçlandırılmak üzere dosyanın esas/hüküm mahkemesine gönderilmesine, 04/12/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

Sıkça Sorulan Sorular

Adam yaralamanın cezası, fiil sebebiyle mağdurun yani yaralanın ağırlığına göre farklılık gösterir. Şayet basit tıbbi müdahale ile giderilebilecek nitelikte bir yaralama söz konusu ise 4 aydan 1 yıla kadar hapis cezası verilir.

Kasten yaralama suçunun cezası, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezasıdır. Fakat yaralama hafifse yani mağdurun yarası basit bir tıbbi müdahale ile giderilebilir nitelikte ise 4 aydan 1 yıla kadar hapis cezası söz konusu olur.

Kasten yaralama suçunda haksız tahrik varsa haksız tahrikin derecesine göre 1/4’ten 3/4’e kadar ceza indiriminden faydalanılabilir.